Straffen voor gesjoemel met zaadcellen in Borgerhout

BORGERHOUT/ANTWERPEN - Eind 2011 bleek uit een reportage van het Nederlandse televisieprogramma 'Uitgesproken' dat veel Nederlandse koppels naar Borgerhout kwamen om het geslacht van hun baby te kunnen bepalen. Tegen een fikse vergoeding en in het zwart konden ze voor een behandeling terecht in de privé-praktijk van de gynaecoloog van het Sint-Erasmus ziekenhuis. Het ziekenhuis zelf staat buiten deze zaak.

De Nederlandse zakenman Bert van D. stuurde de koppels die zich via zijn website aanmeldden door naar gynaecoloog Frank S., die in zijn praktijk in de Blijde-Inkomststraat in Borgerhout vooraf geselecteerde zaadcellen insemineert. Bij die methode wordt het sperma dat het iets zwaardere x-chromosoom draagt door een laborante in een soort centrifuge gescheiden van het sperma met het y-chromosoom. Door het gewenste sperma in te brengen, zou het koppel dan tachtig procent kans maken op een baby met het gewenste geslacht. Iedere inseminatie kost 1.200 euro, gemiddeld zijn er drie inseminaties nodig voor een eicel is bevrucht.

Schemerzone

Volgens de Nederlander Bert van D. gebeurt er niets onwettigs. "Ik verwijs koppels alleen door en geef hen informatie. Dat is legaal." Hij geeft wel toe dat zijn werkwijze in de "schemerzone" kan vallen. Gynaecoloog Frank S. die in het Sint-Erasmusziekenhuis in Borgerhout werkt, zegt ook dat hij niets verkeerd doet. "Ik insemineer alleen. Wat er vooraf met dat sperma gebeurd is, is de verantwoordelijkheid van de patiënt."

Verontwaardiging

De Belgische vereniging van gynaecologen toonde zich verontwaardigd over de in Borgerhout uitgevoerde behandeling. "Geslachtskeuze is sinds 2007 verboden in België. In Nederland is het al langer verboden. Het ziet er naar uit dat er hier een constructie is opgezet om juridische problemen te voorkomen", zegde Johan Van Wiemeersch, voorzitter van de Belgische vereniging voor gynaecologen. "We gaan bekijken welke maatregelen we moeten treffen."

"Lastpakken, zotte mensen en domkoppen"

Intussen was de zaak bij het parket in Antwerpen aanhangig gemaakt, en de drie werden voor de rechter gedaagd voor 165 behandelingen tussen januari 2006 en januari 2011. En die kon er niet mee lachen: 5.500 euro boete voor de arts en één jaar cel met uitstel plus 8.250 euro boete voor de Nederlandse zakenman. Voor de eerste werd 36.950 euro verbeurd verklaard, waarvan 9.237 effectief, en voor de tweede 128.700 euro, waarvan 96.525 euro effectief. Er was nog een derde beklaagde: de laborante die de centrifuge hanteerde. Zij kreeg de gunst van opschorting, maar hoorde wel 11.137 euro van de 14.850 die ze toegestoken had gekregen, verbeurd verklaren.

De rechtbank had het in haar vonnis over "een controversiële materie", "een verstrengde regelgeving inzake de fertiliteitsbehandeling" en "geldgewin in plaats van idealisme". Dat bleek onder meer uit de correspondentie tussen beiden, die de ouders beschreven als "lastpakken, zotte mensen en domkoppen". (Jan Heuvelmans, PagiA-nieuwsgaring)